toprak ana adlı eserinde ikinci dünya savaşı yıllarını ve bu dönemin insan hayatını ne kadar etkilediğini mükemmel anlatmıştır. ayrıca ülkemizde de filmi çekilen ve çok beğenilen selvi boylum al yazmalım adlı eser de bu yazara aittir.
eserlerinin neredeyse hepsi türkiye türkçesi'ne çevrilmiş olan bu yazar , aynı zaman da dünyanın en güzel aşk romanı kabul edilen 'cemile'nin de yazarıdır.
cengiz aytmatov: eserleri tüm dünya dillerine çevrilmiş büyük kırgız yazarı. hakkında yapılan övücü yorumların abartılı olduğunu düşünüyordum. en ince romanı toprak ana'yı aldım okudum. bitirdiğimde uzun bir süre kendime gelemedim. resmen çarpılmıştım... o an anladım ki; hakkında yapılan yorumlar azmış bile... hele selvi boylum, al yazmalım'ın onun eseri olduğunu öğrendiğim de, cengiz aytmatov'a olan saygım daha da arttı.
onu okumak muhteşem bir şey...
gülsarı adlı, bir atın başından geçenleri anlattığı, ince ince komunizmi eleştirken atın hikayesinden okuyucuyu hiç koparmadığı romanı ile gönlüme taht kuran yazar. ancak kasandra damgası adlı kitabı ben de bir sukut-u hayale sebeb olmuştu. sebeb yazar değil tercüme idi, oldukça soğuk buz gibi bir tercümesi vardı.
25 ekim 2007 tarihinde türkiye'ye gelecek olan dünyanın bir numaralı yazarları arasında parmakla gösterilen yazar... her yıl düzenlenen elazığhazar şiir akşamları etkinliği için elazığ'a geliyor kendileri... özel bir ödüle layık görülerek hem de... Kendisine Fırat Üniversitesi tarafından fahri doktor ünvanı verildi...
ilk duyduğumda "oleyyy" diye bir nida koptu içimden. fakat sonra orhan pamuk geliverdi aklıma mahzun oldum. keşke aday filan gösterilmeseydin dedim. benn seni böylede seviyorum aytmatov...
Aslında henüz diyara ölümüyle ilgili bir tanım yazılmamış olması bana ağır geldi... 1928 yılında doğan Asya'nın büyük yazarı,asrın dahisini 2008 yılında kaybettik...Gittikçe daha ıssızlaşıyor dünyamız... En değerliler birer birer yok oluyor... Bizler ise ölümlerinin ardından iki kelam edip onları anmaktan bile aciziz... Cengiz Aytmatov'u dün böbrek yetmezliğinden kaybettik... Almanya'da tedavi gördüğü hastaneden çıkamadı büyük üstadımız... ** Aytmatov kendi kültürümüze sahip çıkmayı, mankurtlaşmamayı, kendi kültürüne ait efsanelerle,türkülerle,hikayelerle,masallarla öğretti bizlere.... öğretmeye çalıştı... 2.dünya savaşı'nın bıraktıklarını bizler en canlı şahidinden dinlemiş olduk... Bizzat şahit olduğu olayları taşıdı anlatı metinlerine... Hayattayken ona bir nobel bile vermedik sonuna kadar hak ettiği halde... bu yıl onun kadrini kıymetini bilen ramazan korkmaz gibi akademisyenler sayesinde aday oldu nobele ama alamadan gitti... gerçi o bir çok ödül aldı ve gayesi ödül almak değildi.... ama ona vereceğimiz bir nobel aynı zamanda Türk dünyasına yapılacak büyük bir yatırımdı... Çok özleyecek ve arayacağız... Bu aşikar... Daima eksikliği hissedilecek.... Şanslıyız ki bizlere ölmeden önce son bir kez yakın zamanda yeni bir kitap daha bırakarak gitti... Tecrübesinin son aşamasında yazdığı son kitabı Dağlar Devrildiğinde'nin ayrı bir yeri var içimizde de edebiyat dünyasında da... Umarım kıymeti bundan sonra daha çok bilinir,daha çok anlaşılır...Farkında mıyız bilmiyorum ama Selvi Boylum Al Yazmalım yetim kaldı...Gün Olur Asra Bedel yetim kaldı...Dişi Kurdun Rüyaları,Beyaz Gemi,Toprak Ana,Elveda Gülsarı ve daha niceleri yetim kaldı...
Japonya'da yıllardır Aytmatov'u anlamak diye bir ders var...Unutmayalım bunu...En azından bundan sonra bizlerde de olsun böyle dersler... Anlatılsın, öğretilsin Aytmatov...Ruhu şad olsun...
Aytmatov'un ve eserlerinin anlaşılması için tavsiye edilebilecek baştacı bir çalışma için:
sadece şunu belirteyim: liseye ilk başladığım yıl edebiyat öğretmenimizin ödev olarak verdiği gün olur asra bedel'i okuduktan sonra kitap okumaya başladım.
eserleri 157 dile çevrilen, kağıda olan alerjisine rağmen hapşırık ve öksürükler arasında son romanı dağlar devrildiğinde yi yazan dev... aslında ona ithaf edecek bir kelime bulamıyorum. her türkiye'ye gelişinde geitmek isteyip de gidemediğim, şu dünyada tanımayı en çok arzu ettiğim kişilerdendir... üzgünüm... elveda gülsarı!
gülsarı da üzgün, cemile de... caabars da, arsen samançin de... dağlarda yalnız dolaşan maral da üzgün, öksüz ve yetimler şimdi... mekanın cennet olsun ustam!
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
