sozcukler, tanimlar, kabuller ve dolayisiyla iletisim denen seyin varolmadigini ve varolamayacagini gayet makul bicimde aciklayan, duyularin ve alginin yaniltici ozelligi nedeniyle dogrunun insanlarin anladigi sekilde bulunmadigini savunan gorus. bu nedenle aslinda hakkinda farkli goruslerin oldugu bir konu uzerinde tartismak anlamsizdir, hatta taraflarin birbirlerinin neden bahsettigini bile anlayamayabilecek olmasi sozkonusudur.
bu görüşü savunanlar insanın kendinden bagımsız olarak var olan gerçekligin bilgisini elde edemeyecegini kısacası insanın dış dünyanın bilgisini elde edemeyecegini ileri sürerler; çünkü gerçekliğin bilgisini elde etmek için insanın bilgi kapasitesi yeterli degildir. bilginin her zaman şüpheli olduguna ve aklın daima zıtlık ve çelişki içinde olacagına inanır septikler.
septikler ilk bilgi kaynagımız olan duyularımızın bizi sık sık hataya düşürmesinden dolayı dogru bilginin hiç bir zaman bilinemeyecegini savunur.
septiklerin diger bir tartışma konusu ise bilim tarihindeki doğru bilgilerin değişmeleridir. insanların yüzyıllarca doğru bildikleri bilgiler bile bir gün yanlış olabilmektedir. bu sebepten dolayı simdi kesin gördüğümüz bilgilerin ileriki yüzyıllarda geçerliliğinin kalmayabilecegini dogruluklarını yitirebileceklerini ileri sürerler.
septiklerin dayandığı diğer bir nokta ise varlığın sürekli değişim içinde olmasıdır. septiklere göre sürekli değişim ve hareket halinde olan varlıkların değişmez kesin ve dogru bilgilerini bilemeyiz.
Descartes, şüphe etmekle işe başlamış ve şüphenin sondan bir önceki durağına kadar gelmiştir: "Şüphe edemeyeceğim tek şey, şüphe ettiğimdir." Yani, "Cogito ergo sum..." .
Septikler ise, bunu daha da ileri götürmüşler ve varılacak son noktaya ulaşmışlardır: "Şüphe ettiğimden de emin olamam."
Yani mantık basamaklarını sondan başa doğru götürerek, doğruluğu kesin olarak bilinebilen bir yargıya, yani "şüphe ettiği" ya da "düşündüğü" yargısına ulaşmayı reddederler.
Bu yargının da, şüphe edilebilir olduğunu öne sürerler.
Kimin söylediğini bilmediğim, fakat septisizmi gayet yerinde bir şekilde yorumlayan şöyle bir söz vardır: "Septikler felsefeye çok güzel bir yerden başlamışlardır, fakat ta en sonundan başlamışlardır." Ya da bunun gibi bir şey.
Sonuç olarak, septisizm, sofizmle beraber, doğru bilginin olanaksız olduğunu söyleyen tavır içinde yer alır.
Çünkü, insan duyuları ve algıları göreli ve değişkendir. Bir kişi, bir gün iyi dediğine, diğer gün kötü diyebilir. Veyahut, öğreneğin hava, birine göre sıcakken, bir diğerine göre soğuk olabilir.
Benim siyah dediğim bir nesneye, başka bir kimse beyaz diyebilir ve bu iki yargı da aynı ölçüde kanıtlanabilir, yani kanıtlanamazdır.
Birbirinin zıddı iki yargı da aynı ölçüde geçerdi ve doğrudur, çünkü insan algısı bireyseldir. Hani derler ya, dünyada ne kadar insan varsa o kadar da doğru vardır. Bundan kelli, dünyada doğru yoktur.
Bu evrende doğru denen şeyin varlığının daha en baştan sağlam bir temele oturtulamamasından ötürü, septikler bir konu hakkında herhangi bir yargıda bulunmaktan ve tespit yapmaktan kaçınırlar.
Bu düşüncelerine destek olarak:
"Aynı ırmakta iki kere yıkanılmaz." ya da
"Değişmeyen tek şey, değişimin kendisidir." sözlerini örnek verebiliriz. *
Yine bir felsefe efsanesine göre;
Bir gün en ünlü septik filozoflardan biri olan Pyrrhon, öğretmenini bir çukura sıkışmış hâlde görür. Durup düşünür ve hocasını kurtarsa, bunun onun için iyi olup olmayacağına dair bir karar veremez. Yürür, gider. Bu derece uçmuş yani adamlar.
Poetisa'nın yorumu: Bir septik görürseniz ve bir çukura sıkışmış değilseniz, ardınıza bakmadan kaçın.
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
