27 mayıs darbesinden hemen 1 ay önce, 28 nisan 1960'ta üniversite öğrencileri menderes ve iktidarını beyazıt meydanı'nda protesto ederken polis kurşunlarıyla öldürülen malatya doğumlu i.ü. orman fakültesi öğrencisi. nereden baksanız 48 yıl geçmiş ölümünün üzerinden. darbeyle birlikte gelen yönetimler epey sahip çıkmış kendisine. bir büstü, beyazıt'a da bir anıtı dikilmiş. i.ü. yemekhanesine adı verilmiş. yetmemiş, her gün yüzlerce öğrenciyi anadolu yakasından alıp eminönü'ne, yani üniversitelerine taşıyan deniz yolunda ilerleyen en büyük vapurlardan birine adı verilmiş. memleketi malatya'da adına liseler, caddeler açılmış.
sonra?
sonrası acı işte... sonrası, bizim yanar dönerliğimizin göstergesi. iktidarlar değiştikçe, gençlere ve aslında tüm topluma bakışın değiştiğinin delili.
turan emeksiz'in büstü cağaloğlu'ndan alınıp yemekhaneye konmuş. anıtı, şimdi nerede bilmiyorum ama en son gördüğümde beyazıt'taki otobüs duraklarının arkasında, kırtipil bir köşede duruyordu. adını taşıyan vapurun diğer şehir hatları vapurları gibi adı değiştirilmedi, yüzer restoran yapılmış. ve malatya'daki sokakların, okulların adı da ya "turan" ya da "emeksiz" olmuş kısaca...
ben demiyorum, "halk kahramanıydı, öğrenci kahramanıydı"... her iktidar değişimi öncesi, değişeceğini bilmeyen iktidarın kurbanlarından biriydi. öldürüldüğünde kimine göre 19 kimine göre 20 yaşındaydı. yani daha okulunda yeni öğrenciydi. aslında tek bir şeyi gösteriyordu: kendisinin ölümünden 10-15-20 yıl sonra kendi yaşıtları asılacak, kurşunlanacak, kim vurduya gidecek, faili meçhuller arasında yer alacaktı ama turan emeksiz öldürüldüğü zamanlar gençler hala değerliydi. ona bunca değer verilmesi, adının yaşatılmaya çalışılması bundandı.
sonra çoğaldı memleketin gençleri. herkes onları daha çocukken devşirip beyinlerini yıkadı. onlar da gelip bir gün memleketi yönetmeye başladı haliyle. turan emeksiz gibilerin devri kapandı, adları kazındı, silindi, unutturuldu. o, "yazık oldu fidan gibi delikanlıya" nidalarının somutlaşmış haliydi. fidanı çoğaldıkça memleketin, ölmüş bile olsa, ayrık otu muamelesi görüp kökünden yolunması bundandı. aslında turan emeksiz, gençlere "değer verilen" ve ülkenin geleceği gözüyle bakılan yılların belki de somut göstergesiydi.
kaç öğrenci yaralandı, öldürüldü sizin ve benim üniversite öğrencisi olduğumuz o kısacık dönemde? kaçının anıtı dikildi, adları vapurlara, okullara, caddelere verildi? diyorum ya, değerimiz yoktu ve sizin de değeriniz yok artık. maalesef!
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
