- 1648 'de izmirde doğan musevi inanışında geri dönüşü olmayan yeni bir yol açan ardından mesihliğini ilan ederek çok ciddi bir mürid kitlesi oluşturup osmanlı tahtını tehtide kadar yükselen bir tarikatın kurucusu.o yıllardan bu yana kadar gelmeyi başaran bir kitlesi vardır. sabetay sevi ; faaliyetlerinin saray tarafından tehlikeli görülmesinin ardından istanbul'a çekilerek ifadesi alınmış ve müslümanlığa döndürülmüştür; fakat çalışmalarını gizli devam ettirmekte sakınca görmeyerek cemaatini büyütmüştür.
son yıllarda gün ışığına çıkan araştırmalar sonucunda bu kitlenin hiç te hafife alınmayacak kadar büyük olduğu ortaya çıkarak devlet kadrolarında büyük mevkilere sahip oldukları dolayısıyla tamamen yanlı alınmış birçok kararın arkasında bunların olduğu bilgisine ulaşılmıştır.
iddialar öylesine kafa bulandırıcıdır ki ;
osmanlının ittihat ve terakkisi içinde ki üst düzey bir çok yönetici sabetaycıdır ve islamın en büyük kalesinin yıkılışını hızlandırmak için osmanlıyı yenileceğini bile bile savaşa sokmuşlardır şeklinde komplo teorileri atılmıştır ortaya. örgütün kaynağı , prensipleri ile ilgili bir çok gerçek hala toprak altındadır.
konuyla ilgili araştırmalar ilk farkedildikleri gün olduğu gibi zor ulaşılır kaynaklarda değildir. bir iki saatlik araştırma ile çok daha fazla bilgiye her vatandaşımız ulaşabilir.
- 1626Â’da Ä°zmirÂ’de yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. din adamı olarak yetiştirilen sabetay sevi, 39'uncu yaşının eşiğinde yoğun bir mistisizme saplandı. toplumu kurtarabilecek ilâhi bir güce sahip olduğunu söylemeye başladı ve 31 mayıs 1665 tarihinde mesih olduğunu ilân etti. yahudi inancına göre mesih (kurtarıcı), kendilerine bu günkü Ä°srail topraklarında bağımsız bir devlet kuracak ve dünyanın dört bir yayına dağılmış olan yahudiler'i bir araya toplayacaktır. sabetay sevi, haham olarak sinagoglarda ateşli konuşmalar yaptı ve taraftarlarının sayısını her gün arttırdı. avrupa'dan yemen'e, kuzey afrika'dan anadolu'ya kadar geniş bir coğrafyada yaşayan insanlar arasında dalgalanmalar, kaynaşmalar oldu. bunun sonucunda heyecan kasırgası ile yahudiliğin resmî tutumundan ayrı, yeni ve radikal bir akım doğdu.
bu akım, hristiyanlar arasında etkileşimlere, müslümanlar arasında ise sert ve ciddî tartışmalara yol açtı. Ä°nsanlar, sabetay sevi'ye tapmaya, sinagoglardaki konuşmalarından sonra taşkınlıklar yapmaya başladılar. kimse, neler olabileceğini kestiremiyordu. sabetay sevi, oluşmasına yol açtığı heyecan seline kapıldı. taraftarlarıyla birlikte osmanlı devleti'nin başşehri istanbul'a doğru yürüyüşe geçti. bu olay üzerine sevi tutuklandı ve yargılandı.
sultan dördüncü mehmet, çok uzun süren yargılamayı perde arkasından takip etti. yargılama sonunda sabetay sevi'nin önüne iki seçenek kondu: Ä°ddialarından vazgeçmezse öldürülecek, müslümanlığı kabul ederse, hayatı bağışlanacaktır. sevi: "bu can bu bedende olduğu sürece müslüman'ım." der, aziz mehmet efendi adını alır. taraftarlarının bazıları bu ihaneti kabullenmez ve intihar ederler. çoğunluk ise müslümanlığı kabul eder. mesih, yâni kurtarıcı, kendisini kurtarabilmek için dinini değiştirmiştir. bir müddet sonra da taraftarları arısındaki intiharları durdurabilmek ve insanları kendisine çekebilmek için bir çıkış yapar: cübbesinin içine bir kuş yerleştirerek topluluğunun huzuruna çıkar. burada cübbesinin önünü açarak sakladığı kuşu uçurur. "can bedenden çıktı." diyerek, eski dinine döndüğünü îma eder.
sabetay sevi ve yandaşlarına, dinlerinden döndükleri için, 'dönme' veya 'avdeti' denilir. fakat onlar, Ä°slâmiyet'i kabul ettiklerini söylemelerine, görünüşte müslüman gibi hareket etmelerine rağmen, gerçekte musevîliğe inanmaktadırlar. bu durum, yetkililerin gözünden kaçmaz. 1676 yılında arnavutluk'a sürgüne gönderilirler ve sabetay sevi, aynı yıl arnavutluk'ta ölür.
kaynak: kimkimdir.gen.tr
- kim olduğu neye inandığı hikaye gibi anlatılmakla beraber, takipçilerinin hiç de iyi şeyler * yapmadıkları görünen şaibeli mezhebin kurucusu. sabetay sevi her ne kadar yahudi inancına döndüğünü ima etsede o dönemin hahamları onu ve takipçilerini yahudi olarak kabul etmiyorlardı.ancak aradan geçen zaman zarfında başka türlü içine giremiyecekleri osmanlı bürokrasisine sızmış ve yahudilerin emellerine uygun tavırlar sergilemişlerdir. bu takipçilerin yediği herzeler sayesinde her bir yaptığından haberdarız.*
- (bkz: sebataycılık)
Vampircik - 2005 - 2015
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
sözlük sistemi ile geliştirilmiştir.