baruch spinoza

  1. baruch spinoza portekiz kökenli bir yahudi ailesinin çocuğudur. kendi ismiyle anılan felsefesi ve dinsel konulardaki aykırı görüşleriyle bilinir. spinoza felsefesinin temelinde tanrının gerçekliğini temellendirme çabası vardır. tanrı spinoza'ya göre varolmak için kendinden başka bir güce gereksinimi olmayan töz'dür. bu töz mutlak olarak sonsuz bir tözÂ’dür. spinoza'ya göre tanrı zorunludur. ancak spinoza'nın tanrısı tek tanrılı dinlerin tanrısına benzemez. spinoza tek tanrılı dinlerdeki tanrıyı; "yaratmış olduğu dünyanın dışında, ondan tam tamına ayrı" olarak tanımlar. kendi felsefesindeki tanrıyı ise; bir amaca göre edimde bulunmayan, ödüllendirme veya cezalandırma yapmayan olarak ifade eder. aşkın bir tanrı anlayışı yerine içkin bir doğa anlayışını savunur. ethica adlı çalışmasında geometrik bir etik sistemi kurmuş, merkeze de tanri'yi yerleştirmiştir. tanrının evren ya da doğanın ta kendisi olduğunu ve evreni bir arada tutan bir güç olduğunu ileri sürmüştür. ancak içte olan bir güçtür. sahip olduğu tanri kavrami, anadolu'da yunus emre dönemindeki tasavvuf fikirleri çağrıştırmaktadır. diyalektik materyalizmin karşısına getirilmeye çalışılan bir görüştür.
    (#55359) sciencecyster|21.10.2006 06:14|