hz alinin yolunu izleyenlere verilen genel addır. hz muhammedin allahın elçisi ve peygamberi olduğuna inananların ve hz alinin dünya görüşünü savunanların oluşturduğu mezheptir. kökleri hz. ali nin islamiyete geçmesiyle başlar ehlibeyt inancına sahiptirler ve siz gibi biz gibi müslamanlık için kutsal olan tüm değerlere taparlar. hümanist bir yapıya sahip bir inanç biçimidir. ayrı bir din değil bir takirattır.
alevilik -bir- topluluk değildir.bir çok kolu vardır.belli bir ideloji sahibi değillerdir. bir kısmı hz.ali yi peygamber yerine koyar,bazılarının hz. muhammed aşkı diğerlerinden daha fazladır;bazıları camiye adım atmaz,bazıları dindar geçinenlerden daha dindardır.
"ben ilmin şehriyim ali de kapısı." hz.muhammed (s.a.v)
hz. ali sevgisi bütün müslümanlar için kutsaldır.
(bkz: ehli beyt)
iç ve doğu anadolu bölgemizin bazı kısımlarında, birçok vatandaşımızın mensubu oldukları mezhep veya kendi deyimleriyle yaşam biçimi.. yalnız, anadolu'nun coğrafi olarak engellerle insanları birbirinden ayırdığı düşünüldüğünde, zaman içerisinde alevilik mezhebinin her bölgede daha değişik bir şeklinin ortaya çıkması doğaldır.. zaten öyle olmuştur.. nasıl her bölgede ayrı bir lehçe konuşuluyorsa, inanışlar da farklılık gösterebilir.. sünni mezheplerin, yüzyıllar önce belirli kurallar ışığında belirlendiği ve sabitlendiği düşünüldüğünde, alevi mezhebinin de bu tür bir standart literatüre sahip olması gerektiği ortaya çıkıyor.. bunun için alevi cemaatinin önde gelenlerinin bir araya gelmesi ve ortak bir plan etrafında konuyu netleştirmeleri lazım. bu konudaki çalışmalar; diyanet işleri başkanlığı'nın da katkılarıyla, aleviliğin tarihi ve hangi esaslar üzerine kurulduğu bilimsel çalışmların da eşliğinde sürdürülmelidir.. aleviliğin, tunceli'de başka, maraş'ta başka şekilde tarifi olmaz. mezhebin salahiyeti ve eğer isteniyorsa ileriki kuşaklarda da devam etmesi için olmamalıdır da..
hz. ali'yi allah yerine koyarak "lâ ilâhe illâ ali" diyenlerinden tutalım, hz. ali dâhil dînin hiçbir mübâreğine inanmayanları bile mevcuttur. akla şöyle bir soru gelir böyle bir durumda: acabâ hangisi alevî?
cevap aslında gâyet nettir.
şu meşhur sıffin savaşı*'nda muaviye'nin kur'ân-ı kerîm'in sayfalarının mızraklar ucuna takarak hz. ali'ye karşı gelmesi ve buna mukâbil hz. ali'nin yanındakilerin üçe* ayrılması netîcesinde alevîlik resmen doğmuştur.
hz. ali'den yana olanlara bugün alevî denmektedir. bugün mevzûbahis olan "halîfelik aslında ali'nin miydi değil miydi" karmaşası da buradan doğar. hz. ali'ya olan bağlılığın, hz. ali'yi hakkıyla anlayamamışlıkla 'bağımlılık'a dönüşmesindendir.
halbuki hz. ali ne ister? kendisini sevenlerin, önce allah bir, sonra hz. muhammed resûl demelerini, kendisini de kendi döneminde halîfe bilmelerini bekler. ama her ne zaman olursa olsun, kendisi halîfe olsa da olmasa da, eğer onu seven varsa, allah'a hz. muhammed'e olan bağlılığın aslâ zedelenmemesini ister. onun istediği de sevdiği davranış ve îman da budur. eh, hz. ali'yi sevmek de bunları yerine getirerek yaşanır..
tarihte, muhtevası sistematik olarak bir takım çıkar gruplarınca bozulan, ömründe üç kitap okumamış, üç ağacın, üç acının, üç aşkın adını doğru dürüst bilmeyen bir takım adamlarca kültür öğeleri yağmalanan. mensupları genel itibariyle aydın, ilerici, folklorik yetenekleri kuvvetli olan bir islam mezhebidir.
Bir müslüman eğer Ali'yi sevmiyorsa dininden şüphe ederiz. Çünkü Kur'an emridir. Ehl-i Beyt'in sevilmesini Allah emreder. Hz. Peygamber'in "kardeşim" dediği bir yüce zatı kim reddederse yazıktır ona. Müslümanlar olarak aslında hepimiz Aleviyiz.
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
