kağnı ses esirler, kuyucaklı yusuf ve kürk mantolu madonna yazarın ilk önce okunması gereken kitaplarındandır.

sabahattin ali daha ziyade gerçekçi kimliği ile dönemin diğer toplumcu yazarları arasından sıyrılmaktadır. burada gerçekçilik, ilk yıllarında, bilhassa almanya'da geçirdiği iki yıllık süreçte, kazandığı romantik tutumu ve bunun neticesinde ilk kitaplarında da kaleminde sık sık karşılaşılan şematik yaklaşımlar değil, anadolu insanını, onların kucağında geçirdiği yıllar ile kaleme almaya, diğer toplumcuların yaptıklarının tersine, onların arasında yaşayarak yazmış olmasına dayanır.

öykülerinin toplandığı kağnı ses esirler'de incelenen belli başlı bazı temalar vardır. bunlardan başlıcaları, devlet ve köylü, zengin ve fakir, cahil ve "aydın" ve şehir ve doğa zıtlıklarıdır. bu anlamda bazı noktalarda gerçekçilikten uzaklaşmaya vardığını düşünebileceğimiz, zayıf hikayeler olsa da bunları da her kalemin zaman içerisinde kendi ruh halini yansıtarak nihayetinde kendi olgunluğunu yakaladığı inancı ile kabullenebiliriz. nitekim, kuyucaklı yusuf ve kürk mantolu madonna ile bunlar ispatlanmış bulunmaktadır.