saruman'ın yüzüklerin efendisi hikayesinde başka diyarlarda olanı gösterdiği için kullandığı anlatılan küre. bu kürelerin birden fazla olduğu ve birbirleriyle haberleşebildiği anlatılır. telefonun olmadığı teknolojik yoksunluk döneminin gözdesidir bunlar. palantir-im benim.
*
feanorun henüz silmarilleri yapmadan önce üzerine çalıştığı çalışmalarından birinin ürünü olan her kristal kürelerden birinin adı. çoğulu için palantiri olarak anılırdı. aslında toplamda 8 tanelerdir. ama biri diğerlerinden farklı olduğundan diğerlerinden ayrı tutulduğundan, palantir, gören taşlar, ya da yedi taşlar diye anılmaktadır. diğerlerinden farklı olan hükmeden asıl taş, avalonne kulesinde * tutulmaktaydı. diğerleri daha sonraları elf dostu olan elendile verildi.
elendil ise bunları kendisi ve oğulları isildur, anarion arasında paylaştı. taşlar etraflarında olan biteni gösterdikleri gibi, diğer taşların yakınında ki şeyleri de gösterebilmekteydi. tabi kullanabilmek için kuvvetli bir iradeye sahip olmak gerektiği şeklinde anlatılmaktadır. *. taşlar iletişim aracı olarak kullanılırdı. * yedi taş, osgiliath, minas anor*, annuminas *, elostirion, minas ithil*, amon sul ve orthanca yerlerştirilmişti.
taşların bir çoğu savaşlar, akraba çekişmeleri sırasında kayboldu, kimisi de deniz ötesine geçirildi. minas ithil, nazgul tarafından ele geçirilip, ismi büyü kulesi, minas morgula döndüğünde, minas ithil taşı sauronun eline geçmişti. artık büyük tehlike arzettiğinden dolayı, gören taşlar yüzük savaşına dek kullanılmadılar. ta ki, sauronun güçlenmesi ve karısının ölümü ile 2. denethorun, sauronun planlarını öğrenmek umuduyla taşa sarılmasına dek. denethor, sauronun planlarını görmüştü gerçektende, ama sauron görüntüleri bozmuştu, görüntüler sauronun istediği şekilde idi. ve denethor aklını kaçırarak saçma sapan kararlar almaya devam etti ve sonunda iyice tozutarak minas tirith savaşında, pelennor muharebesi sürerken taş avuçlarında iken kendini yakmıştır, hatta bir rivayete göre, bu olay sonunda taş bozulmuş, yanan iki el dışında bir şey göstermez olmuştur.
diğer kullanılan taş ise, isengard meydanında yükselen orthanc kulesindeki taştır. bildigimiz üzere saruman bir süre sonra bu kuleye yerleşmiştir. yüzük konseyi sonrasında yüzük üzerine o kadar araştırma yapmıştır ki yüzük üzerine, zamanla karanlıkta içini yakan bir arzu ile adını fısıldamaya başlar. ve onu elde etme çabası içine girer, yüzüğü saurondan kıskanan, ve onun ele geçirmesinden korkan saruman palatire bakar. zamanla sauronun yardımıyla güçlenerek, onu kullandığını ve yüzüğü bulduğunda kendisine saklıyacağını düşünmektedir, ancak sauronun kuklası olduğunun farkında değildir. uruk-hai ordusu kurarak rohana saldirir. rohirrimin destansı mücadelesi sonucunda saruman savaşı kaybeder, entlerin de yardımıyla orthanc kuşatılır. daha sonra rohan halkından olan grima* tarafından kuleden atılır.*. taşın hukukende sahibi olan 2. aragorn taşı sahiplenir ve daha sonra bu taş ile sauronla yüzleşecektir.
quenya dilinde `palan` (uzak-geniş) ve `tir`(izlemek) sözcükleri bir araya getirilerek oluşturulmuştur. `uzakları gören` anlamına gelir.elflerin en yeteneklisi olan feanor tarafından yapılmışlardır.yedi tanedirler. daha sonra amon sul, annuminas, elostirion, minas anor, minas ithil, orthanc ve osgiliath a götürüldüler.
minas ithil ele geçirildiğinde buradaki palantir de sauronun eline geçti.onu orthanc daki hain sarumanla haberleşmek için kullandı.orthanc yıkıldığında palantir aragorn un eline geçti.aragorn palantire bakarak düşmanına elendilin varisinin hala yaşadığını gösterip yüzük taşıyıcısına yardım etmek istedi.dehşete düşen sauron,elinden geldiğince çabuk minas tirith e saldırdı.ne yapacağını bilemeyen ve sık sık düşmanı gözetlemek için kulesindeki palantire bakan minas tirith vekilharcı denethor 2, oğlu faramirin yaralanması sonucu taşa bir daha baktı ve aklını kaybetti.çünkü sauron ona olağanüstü güçte bir ordu göstermişti.
bundan sonra yaralı oğluyla birlikte kendini bir odun yığınının üzerine yatırtarak yakılmalarını istedi.ancak sadık muhafız beregond ve gandalfın yoğun uğraşlarıyla faramir kurtarıldı.fakat denethor çıldırmış halde kucağında palantirle kendini yakarak can verdi.o günden sonra, o palantire bakan kişi, eğer çok güçlü bir iradesi yoksa yanarak buruşup yok olan iki yaşlı elden başka bir şey göremedi.
üstat tolkien * palantirler hakkında başka bir şey yazmamıştır.
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
