tavuskuşu ve sülünlerle akraba olan bir kuş cinsi. şimdiye kadar bu cinsin iki alt türü tanımlanabilmiştir, bunlar ibikli argus sülünü(rheinardia ocellata) ve great argus diye geçen bir tür(argusianus argus).**
ibikli argus sülünü küçük kafalı, kahverengi gözlü, adından da anlaşılabileceği gibi benekli tüyleri olan bir sülündür. erkeklerinin geniş birer kuyrukları vardır. utangaç ve kolay kolay ele geçmeyen bir kuştur. vietnam, malezya ve güneydoğu asya'da görülür. soyları tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır.
argusianus argus boyut olarak daha küçüktür. kızıl kahve tonlarında tüyleri vardır. en dikkat çekici özelliği, kanatlarının uçlarındaki küçücük küçücük gözler varmış gibi duran uzun tüylerdir. bu tüyler dişilerde daha silik ve azdır tabi. bu beneklerinden dolayı bunlara bu ismi veren de carolus linneus'dir. bunların da soyları tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır, çeşitli koruma programları vardır.
yunan mitolojisinde "gözcü" tanrı. yüzlerce gözü olduğu rivayet edilir. sonradan tanrıça hera tarafından gözleri çıkartılarak tavuskuşunun kuyruk tüylerine konduğu yazılmaktadır.
ancak bazı kaynaklarda da tanrı değil yarı tanrı - çoban olarak geçmektedir. zaten yunan mitolojisinde bu kavramlar bazı yerlerde birbirine karışmaktadır.
yaptığım araştırmalarda ilginçve hoş bir öykü de buldum. cahit istikbal adlı bir liman klavuz kaptanının internette yayınlanan yazısından hoş bir kuple;
---- cahit istikbal' in http://www.turkishpilots.org.tr sitesindeki yazısından alınmıştır. -----
istanbul boğazı ya da antik çağdaki adıyla bosporus için en önemli mitolojik efsane, bizzat bosporus adıyla ilgilidir.
bu efsaneye göre baş tanrı olan zeus, argos kenti kralı inakhos' un mavi gözlü kızı io' ya aşık olur. io ile buluşmak için, olympos dağındaki sarayından aşağıya iner. ancak, zeus ne kadar çapkınsa, karısı hera da o ölçüde kıskançtır. bu ilişkiyi fark eder ve o da kıskançlık ateşiyle olympos' dan inerek zeus' un peşine düşer. ancak zeus karısının kendisini aramak üzere yeryüzüne indiğini anlar ve io' yu ondan gizlemek için, ineğe dönüştürür. ancak, inek o kadar güzeldir ki, hera, ona hayran olur ve şüphelenir. zeus' dan ineği ister. zeus, onun büsbütün şüphelenmesini engellemek için, ineği verir. hera, ineği alır ve argus' u onun başına bekçi koyar. argus adlı çobanın özelliği, hiçuyumamasıdır. arkasında bile gözü vardır ve ineği arkasında iken bile görür. çünkü kafasında çelenk gibi dizilmiş gözleri vardır. güneş battığı zaman bu gözlerden bazılarını kapayıp, onlarla uyumaktadır. gündüzleri ineği çayırda otlatıp, geceleri de tamamen kapalı bir ahıra koyup, kapısında nöbet bekler. ancak zeus, her ne kadar ineği kendi vermiş olsa da, zavallı io' nun çektiklerine dayanamaz. oğlu ve habercisi hermes' i çağırarak ona inek haline sokmuş olduğu io' yu kurtarması buyruğunu verir.
hermes, yüz gözlü çoban argus' un elinden io' yu kurtarmak için bir plan yapar. yüz gözlü argus' u uyutmak için uyku tanrısı hypnos' dan yardım istemeyi düşünür. hypnos, güneş ışıklarının girmediği, karanlık loş bir sarayda sessizlik içinde oturmaktadır. yatağının üzerinde haşhaş çiçekleri bulunmaktadır. haberci tanrı hermes, ayağına tezdir, hızla ve sessizce saraydan içeri süzülerek, hypnos' dan çiçeklerden vermesini ister. hypnos, müthiş devleri bile uyutmaya yeteceğini söyleyerek çiçeklerden bir avuçverir. hermes sevinçle saraydan çıkar ve ayaklarına kanatlarını takarak hızla argus' un yakınlarına gelir, burada çoban kılığına girerek koyunlarını otlatmaya başlar. argus' un yanına yaklaştığında ise haşhaş çiçeklerini kavalına doldurarak ona doğru üflemeye başlar. argus, kaval sesi ve kokunun etkisiyle uyur.
"io" korkunçbekçi argus' dan kurtulur kurtulmasına ama, hera yine de onun peşini bırakmaz. ineğe büyük bir sinek musallat eder ve sinek io' yu sürekli ısırır. canı yanan hayvan da can havliyle kaçar. önce yunanistan' ın batı kısmında bulunan denize doğru koşar, bu denize verilen ion denizi adı işte buradan gelir. daha sonra trakya' ya geçer. "bosporus" dan asya' ya atlar. "bosporus" adını buradan alır ki "sığır geçidi" demektir.
io' ya ne olduğunu sorarsanız, anadolu yaylalarında durmadan koşar, finike' ye varır. buradan mısır' a geçer. zeus, io' yu nil nehri kıyılarında yakalar, burada ona musallat olan sineği yok ederek onu yeniden mavi gözlü bir kıza yani eski haline dönüştürür.
argus ise hera' nın gazabına uğrar, bekçilik görevini iyi yapamadığı için. hera, onun yüz gözünü birden oyarak onlarla tavus kuşunun kuyruğuna süs yapar.
---- cahit istikbal' in http://www.turkishpilots.org.tr sitesindeki yazısından alınmıştır. --
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
