bendeniz

  1. 'bendeniz' farsça 'bend' kelimesi ile türkçe 3.çoğul şahıs ekinin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. 'bend': bağ, zincir mânâsına gelir. bu kelime, farsçadaki 'hâl kökü' denilen kalıba sokularak edilgen şeklini almış, 'bende' yani 'bağlanmış', 'mensup' hatta 'köle' anlamına gelmiştir. bu kelimeye türkçe 3. çoğul şahıs eki, yardımcı sesle (-niz) ilâve edilmiş, 'bendeniz' yani 'köleniz, mensubunuz' tabiri ortaya çıkmıştır.

    eskiden epeyce yaygın olan bu hitap şeklinin kullanımı günümüzde pek azalmıştır. bunda biraz da kelimenin yüzeysel mânâsına bakılarak 'köleniz, mensubunuz' ifadesinin insana ve insan değerine yaraşır bir bir uslûp olmadığı şeklinde algılanmasının tesiri olmuştur. böylesi yanlış kanaatlerin aksine, 'bendeniz', ifadeyi kullanan kişiyi alçaltmaktan çok çok uzak, tam tersine ulvîleştiren ve hatta ulvî âlemle irtibatını gösteren, yücelten ve hakikî hürriyeti işâret eden bir hitap şeklidir. zira köleliğimizi beyan, karşımızdaki şahıs için değildir. bu hitap, o şahsın nezdinde hakk'a kulluk ilânından ibârettir. çünkü karşınızdaki kişi; allah'ın ruhundan ruh üflediği hazret-i insandır, ilâhî emânetin hâmilidir, eşref-i mahlûkattır.

    sûreti insan olan her kişi, hazreti insan namzetidir. bu âlemde, insanın insanla karşılaşması ve söyleşmesi, ruhlar âlemindeki güzellikleri ve hâdisatı hatırlatmaktadır, hatırlatmalıdır da... 'bendeniz', bu âşinâlığın, bu hatırlayışın söze, lisana dökülüşüdür.

    hâsılı 'bendeniz' hitâbı âdeta şöyle demektir:
    hakkın emanetini hâiz, sıfatına mazhar ey sûreti ve sîreti insan olan can! ben sizdeki emanete köleyim. geldiğim yeri unutmadım. her sûreti insan olanda, ahdimi ve vaadimi bir kez daha tazeliyorum. hakk, sizde tecelli etmiştir, gönlümle selâm ederim. sizin nezdinizde hakk'a niyaz ederim.
    (#48707) elif|30.09.2006 22:30|