- salgın hastalıklardandır. lenf bezlerini tutan mikrop, kişinin ani olarak sarsılmasına sebep olur. tarih boyunca pek çok veba salgını olmuş, onbinlerce, yüzbinlerce insan ölmüştür. fare, veba mikrobunu en çok taşıyan hayvan olarak bilinir.
hammamizade ismail dede efendi de hacca gittiğinde o bölgede bulunan veba salgınında hastalanıp vefat etmişti.
- etkeni yersinia pestis adıyla bilinen bir bakteriyal enfeksiyon hastalığı. fareler tarafından taşınan pireler aracılığı ile insana bulaşır. bugün yalnızca asya ve afrika'nın bazı bölgelerinde görülmektedir, ancak kara ölüm adıyla bilinen ve ortaçağ'da tüm dünyada milyonlarca insanın ölmesine neden hastalığın da veba olduğuna dair kuvvetli kanıtlar mevcuttur. öyle ki xiv. yüzyılda avrupa nüfusunun neredeyse üçte biri bu hastalık nedeniyle yeryüzünden silinmiştir, xviii. yüzyıla kadar da ara ara büyük kitlesel ölümlere yol açan yeni salgınlar olmuştur.
bakteriyi taşıyan bir pirenin bir insanı ısırması sonrasında, 2-6 günlük bir inkübasyon süresini takiben, genelde bubonik olarak bilinen veba tipi ortaya çıkar. ağrılı ve şiş bir lenf bezi, halsizlik, ateş, döküntüler, başağrısı bu dönemin belirtileridir, tabii pekçok hastalıkta benzer bulgular olabileceğinden hastanın fare veya diğer kemirgenlerle teması yol gösterici olabilir. bubonik veba tedavisiz kalırsa kan dolaşımına karışan bakteri pnömonik ve septisemik vebaya yol açar. solunum sıkıntısı, öksürük, kanlı balgam bu dönemde gözlenebilir, bu dönemde eğer uygun tedavi almazsa hastanın mortalite riski çok yüksektir.
hasta, tespit edildiği taktirde hastaneye yatırılıp izole edilmelidir, zamanında başlanan uygun antibiyotik tedavisi (streptomisin, kloramfenikol gibi) ile hastanın hayatı kurtarılabilir.
- albert camus kitabı için (bkz: la peste)
- avrupa'nın karanlık çağlarında binlerce insanın ölümüne, ölmeyenlerin yakılarak/kirece gömülerek katline sebep olmuş illet.
ortaya çıkış sebebi ile ilgili çeşitli teoriler ortaya konulduysa da en güçlü neden, dönem boyunca cadılıkla suçlanan kadınların kara kediler aracılığıyla şeytanla iletişim kurduğuna inanıldığından bu kadınların kedilerle birlikte yakılmasıdır bence.
Vampircik - 2005 - 2015
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
sözlük sistemi ile geliştirilmiştir.
