aydınlatma maksadı ile kullanılan kulblu çini mamüldür.16.yydan günümüze sadec 25 adet kalmıştır en büyüğü sokullu mehmet paşa camisindeki 49 cm lik kandildir. günümüzde de imalatı yapılmaktadır ama nerde o eski esnetik anlayışı.
dînî anlamı çok büyük olan gecelerdir. hazret-i allah*'ın biz kullarına torpil geçtiği gecelere kandil denir. bir günün akşam ezanı vaktinin girmesiyle kandil gecesi de vakit olarak girmiş olur. çok mübârek gecelerdir bunlar.
ve lâkin dikkatimi çeken bir durum var: kandiller geldi miydi*, millet birbirine "kandilin mübârek olsun" veyâ "kandiliniz kutlu olsun" der.
kandiller* zâten mübârektir, türkçesiyle kutludur. bu ne demek ola?
ya "kandilin mübârek olduğunu hatırlayalım ve allah'tan varr gücümüzle dileyip sülükk gibi asılalım" demek, veyâ "kandil senin bilginde mübârek değilse inşâallah bundan sonra mübârek* olur!.." demektir..*
yanlış değildir bu ifâdeleri dilek şeklinde kullanmak. iş ki kullandığımız sözün mânâsını bilelim.*
Bayık radyo programlarındaki kopyala - boz - yapıştır dijeyler kıvamında romantik bir ses tonu ile, hafif ağlamaklı tv spikeri gibi, sanki 32. gün takımından yetişmişçesine olmadık yerlerde sesimi yükseltip olduk yerlerde oldukça manasız biçimde konuşurcasına takılasım var bugün. unutmadan söyliyeyim bu tanım kandil isimli şarkının tanımı olacaktır.
Dün sabah işe giderken İzmir fena halde yağışlıydı, araba batmasın diye tas tas suyu camlardan ara ata Kordon'a gelmek isterken döndük baktık arkamıza, dere tepe düz gittik sanırken henüz bir arpa boyu yol yüzmemişiz. Yalanım varsa ne olayım. Hep hüzün, hep hüzün olacağı buydu sonunda, gök kubbe dayanamadı koyuverdi inci dizilerini gitsin. O sırada radyoda çalan şarkı çarptı kulaklarıma, aynen bir tokat gibiydi, tesiri muazzam oldu. Radyoda çalan şarkı bir Aşkın Nur Yengi şarkısı olsun isterdim elbette ama değildi işte. Ah be Aşkın yapmayacaktım sana bunu, sen ki kasım kasım kasılır, göğüs profilini dimdik gerersin ekrana çıktıkça, havaalanlarında el bagajını sürerken önündeki vatandaşa bodoslamadan geçirir sonra bir şey olmamış gibi, hükümet gibi kadın gibi yürür geçersin. Acımadı ki dersin içinden ama bilirsin ki acımıştır en incesinden. Bir özür bile dilemezsin Aşkın, ama yine de ben sana bunu yapmayacaktım senin şarkılarından başkasını çalmayacaktım biliyorum, ama biliyorum ki beni bir sen anlarsın. Bugünkü şarkım senden değil Aşkın Nur Yengi, bugünkü şarkım gönüllerin paşası, paşaların paşası, ruhu bedenini terketse dahi gönlümüzdeki yerini asla terketmeyecek olan sanat müziğimizin güneşi Zekî Mûren'den. Radyoda duyduğumdan beri sözleri ve diksiyonu kendine melodisi Selami Şahin'e ait şu şarkı dolandı dilime, atamıyorum bir türlü, silemiyorum beynimden Aşkın. Kandil şarkısını bilirsiniz. Çalan Kordon FM'di, suçlusu o. Suçlusunu biliyorum en azından. Ama ben de suç ortağıyım. İşte Kandil, tüm sevenler için, tüm sevip de sevgisi karşılıksız kalanlar için, karşılıksız aşka düştüğünü bile bile karşılık bulma ihtimalini hep var sananlara ve bu sanrı ile tam gaz kendini salak pozisyonuna düşürmekten vazgeçmeyenler için çalıyorum. Lütfen çalıcılarınızın ayarlarını kurcalamayınız.
gün ışığında yola koyuldum
elimde kandil gözümde mendil
vefa arıyorum, dost arıyorum
şefkat arıyorum, aşk arıyorum
vefa, uzaklarda kalan bir his
dost, eski şarkılardan bir iz
şefkatse bardaki sarışın kız
dizlerimde derman
kandilimde yağ bitti
bulamadım gitti
vefa arıyorum, dost arıyorum
şefkat arıyorum, aşk arıyorum
Ayar kelimesi de yeni girdi hayatıma, anlamını çözemiyorum yeri gelsin gelmesin oturtuyorum en güzel cümlelerin en mutena yerlerine. Bir gün denk gelecek biliyorum. Ah be Paşam ne güzel demişsin:
"şefkatse bardaki sarışın kız"
Parayı veren şefkati kolundan çekiyor çekebildiği yöne adeta. Neyse o onun kaderi bizi enterese etmez. Ben tanımımı yaparım arkadaş, böyle de bir şarkı var anlayacağınız.
kur'an'da veya hz muhammed'in uygulamasında, hadislerinde yer almayan bir uygulamadır. din konusuna çok önem veren ii selim zamanında yılad bir gün kandil olarak kutlanmaya başlanılmış ve minarelerde geceleri kandil yakılması nedeniyle bu isimle anılmaya başlanmıştır. zamanla mistik çevrelerce sayısı arttırılmıştır.
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
