- özellikle halk ozanlığı kültüründe rastlanan, divan edebiyatı geleneğine kadar uzanan ve genellikle şiirin son kıtasında bir dizede yer verilen, şiiri yazan kişinin lakabı. örneğin kanuni sultan süleyman'ın mahlası muhibbi, fatih sultan mehmet'inkiyse ulvi imiş.
- divan şairlerinin başlattığı bir kültürdür. osmanlı padişahları genellikle şiir yazdıkları için hepsinin bir mahlası vardır. avni, adli, selimi, muhibbi gibi... ayrıca divan edebiyatının en büyük şairlerinden olan fuzuli bu duruma çok önem vermiş, mahlasını çok zor seçmiştir. fuzuli; gereksiz, fazlalık anlamlarına geldiği gibi erdemlik, olgunluk anlamlarına da gelir. baki de mahlasını seçerken adının kalıcı olmasını istemiştir. bir bakıma mahlas şairlerin kişilik özelliklerini yansıtır ...
- arapça halas kelimesinden türklerin türettiği kelime imiş kendisi. şâirler kendi isimlerini kullanmamak için buldukları başka isimlere, "halâs"tan türeterek böyle genel bir isim vermişler.
mahlâs aynı zamanda ismin yanına eklenen ikinci isim olarak da kullanılır olmuş zamanla. nâm-ı diğer benlicenân, der gibi..
ayrıca, (bkz: mahlas beyti)
kaynak: misalli buyuk turkce sozluk
- zahiri ortamlarda nick'e dönüşmüş sözcüktür..
- mahlas günümüzde nick name olarak bildiğimiz terimin eski türkçe versiyonudur.mahlas genellikle yazılan şiirlerin son kıtasının birinci mısrasına yazılır.
bazı ünlülerin mahlasları
fatih sultan mehmet: avni
kanuni sultan süleyman: muhibbi
yavuz sultan selim: selimi
ikinci beyazıt: adli
ikinci osman: farisi
üçüncü ahmet: necib
birinci mehmet: bahti
üçüncü mehmet: adli
üçüncü mustafa: ikbali
üçüncü selim: ilhami
ikinci murat: muradi
üçüncü murat: muradi
timurlenk: gürgan
ali şir nevai: fani
buhurizade mustafa efendi: ıtri
kaygusuz abdal: sarayi
peyami safa: çömez, şerazat
mehmet akif ersoy: bedayi'ül acem
memduh şevket esendal: istemenoğlu
reşat nuri güntekin: ateşböceği
rıfat ılgaz: stepne
atilla ilhan: abbas yolcu
refik halit karay: dürenda, aydede, kirpi, mübeccel, halit
kemal tahir: körduman
necip fazıl kısakürek: tanrıkulu
neyzen tevfik: kolaylı
fuat köprülü: büyük baba
ziya gökalp: bimar, hiçi, demirtaş
yusuf ziya ortaç: çimdik, kamber, akbaba
pir sultan abdal: haydar
sedat simavi: rüştü, çileli, güleryüz
- şairlerin gerçek isimlerinin yerine kullandıkları takma isimler.
- edebiyatta şairlerin takma ad anlamında kullandığı kelime. dilimize geçtiği arapça kelime kökeninin anlamı: "sığınak" tır.
Vampircik - 2005 - 2015
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
sözlük sistemi ile geliştirilmiştir.