ortamı kömürden, isten, dumandan, gazdan sıyıran güzel bir ısınma ve sıcak su kullanma yöntemi. ancak yeraltındaki doğal sıcak su kaynaklarının kullanıldığı bir uygulama olduğundan coğrafî olarak çok fazla yerde bulunamıyor ne yazık ki..
izmir'de balçova ve narlıdere'ye bu yöntemle sıcak su sağlanmaktadır. büyük rahatlık gerçekten.
ülke kalkınması için çok önemli bir şeymiş gibi sürekli yüzümüze vurulan birşeydür.
aslen anlamı; soba kullancağına sevgili edin ve battaniye altında sıcak kal,prensibine uydurulan durum.
günümüzde * 2 tip jeotermal enerji kullanımı söz konusudur.
1. tip; jeotermal diyince herkesin aklına gelen yer altından sıcak suyun yüzeye çıkartılarak enerji üretilmesi, ısı kaynağının gücü ölçüsünde yeterli büyüklükteki konut ve tesislerin ısıtılması, hamamda jakuzide keyif amacıyla kullanılmasıdır vs. araması, bulması, çıkartması, dağıtması, zor, zahmetli ve pahalıdır ilk yatırım açısından. daha sonra işletme maliyetleri o kadar da yüksek değildir. yer altından çıkan sıcak su şebekeye ya da sisteme veriliyor işte. oooh ne rahat lan. ama her yerde bulunmaması da dezavantajı. belirli sıcaklığın altındaki suları çıkartmak da yatırım ve işletme açısından ekonomik olmadığından çıkartılamıyor. velhasıl sınırlı alanlarda uygulanabilen bir yöntemdir.
2. tip jeotermal enerji kullanımı ise oldukça mantıklı, karlı, ekonomik, doğaya saygılı, milli ekonomiyi destekleyici, tuttuğu altın olasıca, bastığı yerleri yeşertesice bir yöntem. anlatayım efem.
avrupa da son derece yaygın olan bu sistemin türkiye'de de uygulanması için düğmeye basılmış durumdadır.
klasik ısınma sistemimiz; su gelir doğalgazla kömürle ısıtılır, ısınan su şebekeyi dolaşır, enerjisini bırakmış bir halde gelir, tekrar istenen sıcaklığa kadar ısıtılarak sistemde döndürülür durulur. 0 derecelik su 40 dereceye ısıtılarak dolaştırılır diyelim kabaca.
klasik soğutma sistemimiz ise aynı işlemin tam tersi. soğuk su ortamdan ısıyı emerek ısınır, soğutucuya geri gelir, genelde elektrikle soğutularak tekrar dolaştırılır. su yoksa da hava dolaştırılır sistemde vs. bu şekildedir ama genelde. 28 dereceye çıkmış su ya da hava ya da yağ artık neyse dolaştırılan 19 dereceye soğutularak tekrar dolaştırılır diyelim bu örneğe de kabaca.
şimdi türkiye de pek bilinmediğinden böyle detaylıca anlatmak istediğim, bir nevi tanıtmak istediğim, çok hoşuma giden jeotermal sisteme geleyim.
ortaokul coğrafya bilgimizden de hatırlayacağımız gibi yer altında 33m ilerledikçe 1 derece sıcaklık artar. kabaca olan bu değerler her yerde, zeminin, katmanların cinslerine, kalınlıklarına, yer altı su seviyesine göre değişir.
toparlıyorum efem, sabrediniz. ısıtma ve soğutma işlemini yapmak istediğimiz konut, ticari tesis ya da ne bileyim hizmet binası gibi binanızın bahçesinde 20-30 cm çapında kuyu açılır. binanın ihtiyacına göre kuyu derinliği ve adeti değişir. 5 tane 100 metre derinliğinde kuyu açılması gerektiği hesaplanmış olsun misal.
kuyularımızı açıyoruz efendi gibi. sonra bu kuyuların içine borularımızı yerleştiriyoruz. bir gidiş ve bir geliş her kuyunun içine. bunları da kombi benzeri ısı pompası isimli makinamıza bağlıyoruz. bu makinayı da şebekeye bağlıyoruz.
çalışma prensibine gelecek olursak; kışın, 0 derece olan su yerin 100m altına kadar gönderilip tekrar yukarı çekilince 13 derecelik bır sıcaklığa kavuşmuş oluyor. kuyunun özelliğine, ihtiyaca göre bu sıcaklık değişebilir. daha çok isteniyorsa daha derin bir kuyu açılabilir mesela. 13 derecelik suyumuz ısı pompası tarafından elektrikle ya da doğalgaz kazanıyla 40 dereceye ısıtılıyor yine klasik sistemde olduğu gibi. bu sayede 0 derecelik değil de 13 derecelik suyu 40 dereceye ısıtarak 13 derecelik bir tasarruf sağlanıyor ısıtmada.
soğutmada ise 29 derecelik suyu 19 dereceye soğutmaktansa, yine aynı ısıtma sistemiyle 13 dereceden 19 dereceye ısıtarak binamızın soğutma ihtiyacını da karşılamış oluyoruz.
açıklayıcı olması bakımından bol bol laf salatası yaptığım bu yazıdan anlaşılması gereken nokta şudur; özellikle modern ve büyük binalarda ısıtma ve soğutma ciddi maliyetler demektir. 100 m2 lik ortalama bir dairenin aylık 300 tl ye ısıtıldığı düşünülürse büyük binaların aylık 100.000 tl gibi rakamlarla ısıtıldığı yazın ise benzer rakamlarla soğutulduğu anlaşılabilir. yıllık ısıtma ve soğutma gideri 1.000.000 TL olan bir binada bahsettiğim sistemin kullanılması halinde maliyetler ortalama yüzde 40 düşmekte, yatırım maliyetleri 5-6 yıl arasında karşılanmaktadır.
cari açık gibi başa bela bir ekonomik veriyle mücadele eden ülkemizde dışa bağımlı enerji giderlerinin yüksekliği de göz önünde bulundurulursa bu tip bir sistemin kullanılması halinde sayılmayacak kadar çok fayda görülecektir.
umarım kısa sürede tanınarak, teşvik edilerek kullanımı yaygınlaştırılır bir an önce.
edit: verilmiş rakamsal değerlerin tamamı atmasyondur. sadece yeraltından 13 derecelik su elde edilmesi gerçekçidir. yani demem o ki bu sistem sadece 1 milyon tl lik ısıtma soğutma gideri olan binalarda değil 3-5 dairelik apartmanlarda, tek dairelik müstakil konutlarda bile ihtiyaca göre kuyu adeti, derinliği değişirilerek kullanılabilmektedir. iyidir iyi. hem kuyu dediğime de bakmayın borular indirildikten sonra içleri beton dolduruluyor, bu sayede içine topum kaçtı, ayağım sıkıştı derdi de yok.
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
