müziğimizin en çok kullanılmış makâmıdır. çok zarif, güzel ve vakûr ifâdelerle kullanılmış olduğu kadar, gâyet lâubâlî, seviyesizce de kullanılmıştır. bu da, bu makâmın her türlü hissiyâta hitâb ettiğini göstermektedir.
hani bir ninni vardır, "dandini dandini dasdana / danalar girmiş bostana.." bu ninniyle çocukların uyutulması genellikle çok kolaydır.. hepimiz biliriz.. işte bu ninni de hicaz makâmındadır. makâmın genel özelliği, psikolojik olarak ferahlamaya, gevşemeye çok yardımcı olmasıdır.
türkülerimizden de örnekler verebiliriz.. "urfa'nın etrâfı dumanlı dağlar", "çarşamba'yı sel aldı", "ince mehmet martin takmış koluna" gibi türkülerimiz de hicaz makâmına örnek teşkil ederler..
hicaz makamı hicaz makam ailesinin bir uyesidir.uzzal, humayun, zirgule diger kardesleridir. trt nota repertuarında boyle bir ayrıma gidilmedigi icin hepsine hicaz denilmektedir.bu yuzdendir ki hicaz diye dinlenilen 4 sarkının seyri birbirinden farklı olabilir.ama kim ne derse desin en guzel,turk insanının da kulagina en yakın makamdır.*en guzel orneklerinin arasına firkatin aldi,gittin de biraktın,nideyim sahn-ı cemen,ey cerh-i sitemger,bir atesim yanarım,soyleyemem derdimi girebilir,ayrıca ekmek teknesinin muzigi olarak gecen incesaz grubunun balat'ı da hicazdır.bi de icli bir hicaz kanun taksimine derinden bir ah cekmeyecek insan tanımıyorum.*
ney taksimlerine en çok yakışan makamlardandır. hicaz makamı ana makam olmakla birlikte kendisine eklemeler veya kendisini başka kararlara taşımakla ve seyrini farklı yorumlamakla elde edilmiş başka muhteşem makamların da anasıdır. ve bunları da neyden dinlemek, ama gerçek neyzenlerden dinlemek, belki de üzüm sarhoşluğundan çok daha tatlı ve uzun bir sarhoşluk verecektir.***
ney ile hicaz makamı üflerken, yalınayak çöllere düşmüş hicaza gitmeye çalışan bir adamı düşünün der hocam... yana yakıla sevgiliye ulaşmaya çalışan bir divanenin iniltisini duyabilirsiniz ney sesinde... **
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.