iktidar sahibi güçlerin toplumu arzu ettikleri bir duruma yönlendirmek için kullandıkları en güçlü silahlardan biri olan, kişiyi inanma ihtiyacı gibi zayıf bir noktasından yakalayarak her şeyi göze alabilecek bir androide çeviren, başka nesneleri merkeze almış inanç örgüsü.
iki yaş sonra gelen ek: din, dünya düzenini belirleyen ekonomik sistem(ler)in ihtiyaçlarına göre evrimleşebilen bir olgudur; 500 yıl önce engizisyonun emriyle kadınları cadı diye yakan, haçlı seferleri adı altındaki coğrafyalar arası vahşet eylemlerine halk tarafından destek bulan hıristiyanlık, bugün pazarları toplu kilise ayinlerine kadar medenileşebilmiştir. bu süreç hesaba katıldığında, müslümanlığın en sert yaşandığı ülkelerden olan iranda da, dünyanın ihtiyaç duyduğu doğal kaynakların tükenmesi ve zayıflayan ekonomi sebebiyle yaşanacak askeri indirgeme ve bunun sonucunda işbirliği mecburiyetinden kaynaklanan ikinci dünya ortalama medeniyet seviyesine yükselişin, müslümanlığa eklemlenen ilkel ritüelleri de törpüleyeceği sonucuna varılabilir.
din insanların huzura ermesi için tanrı tarafından gosterilen bir yoldur diye öğretilir.toplumumuzda genellikle insanlara din seçme hakkı tanınmaz,seçen olursa da pek hoş karşilanmaz.her din adamının kendi dinini ima ederek dediği "din tektir" lafına rağmen bir çok din vardır yeryuzunde!bu dinlerinden bir kaçı islamiyet,hristiyanlık,musevilik,budizm,hinduizm,taoizm..bunca din olmasına rağmen ve hepsinin temel amacı kişiyi "huzura erdirmek" iken halen bir taraftan yeni dinler de cıkmaktadır.yeni duydugum realienler ve moonlar bunlardan bir kaçı olsa gerek.
din, insanların ruhlarındaki boşlukları doldurur. insanın ruhundaki boşlukları allah yaratmıştır. dini de allah göndermiştir. derdi veren allah dermanını da vermiştir. dinsiz bir toplu, dinsiz bir birey yaşamaz, yaşayamaz...
din, allah tarafından peygamberler aracılığı ile, akıl sahibi insanları dünyada ve ahirette mutlu etmek için gönderilen ilahi kurallardır. günümüze kadar aslı bozulmamış olarak gelen tek din hz.muhammedi'in (s.a.v) peygamerliğini yaptığı islam dinidir. en son dindir. ve hz.muhammed'de (s.a.v) en son peygamberdir. kurallarına uyulmadığı takdirde mahşer hayatında yanarak hesap verilecektir. mahşer hayatınada argoda tahtalı köy denir. burada insanlar sonsuza dek yaşayacaklar ve dünyada yaptıklarının hesaplarını verecektir.
insanları doğru yola sevk etmek, iç huzuru sağlamak ve umudu hep canlı tutmak amacıyla belli toplulukların kutsal saydıkları düşünce toplulukları. dünya üzerinde pek çok din bulunmaktadır ve her din kendisinden olmayanı cehennemde yakmayı kendine bir borçbilmiştir.
bize öğretilenlerden gidersek eğer dünya üzerindeki dinler 2 başlık adı altında toplarnır bunlar ;
ilahi dinler;
allahın göndermiş olduğu kabul edilen "hristiyanlık,müslümanlık,musevilik....v.b."
ilahi olmayan dinler ;
insanlar tarafından yaratılmış olan "budizm,hinduizm....v.b."
hiçbir din sorgulama kabul etmez kesin ve tartışmasız doğrulara sahiptir.
sanki etrafımızdaki ölen * sevdiklerimize bakarak ve bir gün öleceğimiz gerçeğini idrak ettiğimiz anlarımızda; bunun dayanılmaz ızdırabından ve bu ızdırapla yaşamanın zorluğundan kaçınmak için ölüm sonrası tekrar doğuş eksenli oluşturulan dogmatik inançlar bütünü.
bu ilahi inançlar bütünü insanı diğer canlılardan farklılaştırak ayrı bir konuma yerleştiriyor. ( bir kurbağa gibi doğup,yaşayıp ölemem ben )
tüm dinler şu anki yaşamı gerçek yaşam için bir gebelik dönemi olarak düşünür ve ölümü aslında bir doğuş olarak nitelendirir.
bilimin kendisini tanıması için henüz çok genç olduğu söylenir.
gerçektende öylemidir bilinmez ama şu an için bilim ile din çoğu konuda zıt düşmekte ve bir o kadar da birbirini desteklemektedir.
gelecekte din ile bilim birbirinden uzaklaşır mı yoksa birbirine mi yaklaşır bekleyip göreceğiz.
bilim dinleri hiç bir zaman geçerli saymaz ve herşeyi kanıtlama peşine gider kanıtlanamayan şey yoktur. din isi bilimi çoğu zaman kabullenmiştir.
"qua vadis " sorusunun cevabını arayan insanın, kimilerine göre bir ya da birden çok tanrı, kimilerine göre salt tesadufler silsilesi tarafından cevaplandığı kodlar bütünü.
dindar olabilirsiniz, dinsiz de olabilirsiniz. ya da işi iyice karıştırmak adına söylemek gerekirse, bir ya da birçok tanrıya inanabilirsiniz ama dindar olmayabilirsiniz. hatta bir ya da birçok tanrıya inanıp, o(nlar)ın emrettiği dine sıkı sıkıya bağlı da olabilirsiniz. kimse size karışmamalı, düşündükleriniz ve yaptıklarınız başka birinin hak ve özgürlüklerine zarar vermediği sürece sadece sizi ilgilendirmelidir.
son tahlilde*, varsa sizin dininiz size; varsa onun dini ona, benim dinim banadır.
* dünyadaki son din islamiyet değildir. bir şeyin son olabilmesi için, o şeyin de bir ilki olması gereklidir. * . eğer islamiyet son din ise , ilk din nedir? ikincisi var mıdır ? ya da kaç tane din vardır ki, islamiyet sonuncusudur ?
hatta eğer bu iş sıra sıra oluıyorsa, tanrı ilk göderdiği dini iyi kurgulamamışmıydı * sıra sıra din gönderdi?
tüm bu sorulara verilecek tek cevap vardır: tek bir din vardır ve bazı hacı hoca tayfasının size anlattığı yanlıştır. o din olmadı bunu verelim, mantığı ; ilahi kudrete yakışmaz, yakıştırılamaz*.
en zor soruların en kolay cevabıdır; kendilerini bilimin gerçekliğine ve vazgeçilmez doğrularına, daha doğru bir ifadeyle yanlışlanamaz bilgiye adamış filozoflar dahi, bugün bing bang'in ardında bir tanrı elinin olabileceğini kabullendiler.
ölümden sonra bir boşlukla karşılaşmak sanıyorum ki kimsenin istemeyeceği bir şeydir. o yüzden bu ihtimali düşünmek bile istemeyiz.
ayrıca din ve ahlakın vicdan gibi bir otoriteyle yönetiliyor olması da kötünün iyiyle mukayesesi için fırsat verir.
islam kastedildiğinde; sadece emir ve yasaklardan ibâret* olmayan, yaratılanın yaratanına yakın olma çabası.
sıkıntıdan ferahlığa, maddeden mânâya, anlamsızlıktan anlama, yalandan hakikate, çokluktan birliğe giden yol. kendini bulma serüveni. içindeki sonsuzluk aşkının izini sürmek.
isyan etmeyip sakince anlamaya çalışıldığında beyazlığa ve yalnızca beyazlığa ulaştırabilen, kurcalanıp oynandığında ise kırmızı ve o hasta sarı rengini insana gösteren huzur kelimesinin kardeşidir. bazıları inanmak ister, bazıları ise inanmamak. tüm mesele burada başlar ve burada biter.
dünya üzerindeki savaşların en önemli nedenlerinden biridir , dinler arası yapılan savaşlarda şimdiye kadar yüzmilyonlarca kişi ölmüştür.
işin garibi aynı din içindeki mehzepsel savaşlarda , farklı dinler arası savaşlardan daha fazla kişi ölmüştür , katolik-protestan , 23 yıl , 100 yıl savaşları veya sünni-şia savaşları bunlara örnektir , cidden incelenilmesi gereken bir konudur
dünyanın heryerinde yasal olan ve ahlaki (!) görülen tek uyuşturucudur.
ne damardan alınır, ne hapı vardır, zihinlere kazınır, bağımlılığından kurtulunmaz.
satışı yasaldır, satışını yapanlara ** cezai uygulaması yoktur. ilk defa başlayacak olana ufak hediyelerle sunulur (barınma, yeme vs).
her uyuşturucudan kurtulmanın yolu yine insanın zihnindedir. düşünmeyi bilmekte, biraz sıyrılıp düşünebilmekte...
değişmezlik, kesinlik olgusunu kaybetmiş son zamanlarda insanların yorumlarına göre gelişen kural koyan sistem. insan sadece dinine bağlı kalarak topluma adapte olabiliyorsa bunu istismar edenler olacaktır tabiki. ancak dinin dünya genelinde algılanış şekli pek iç açıcı değildir. **
misal ırak; mezhep maskesi altında iktidar kavgası yapılmaktadır. akabinde entellerimiz efendim dinler savaşlara neden olmaktadır diyebilmekte dinlerin yasaklanmasını, kaldırılmasını talep edebilmektedir. aslında ne şia, ne sünnilerin dinlerinde böyle bir savaşı onaylayan bir inanç, emir yahut başka bir şey yoktur.
peki değeneğin diğer ucu çok mu temiz; örneğin hiroşima veya nagazaski'de atom bombası kullanılmasına hangi din izin verebilir ki? en uydurulmuşundan en hak olan dinlere kadar hiç bir din böyle bir katliama müsade etmez, edemez. ancak biz orada o bombaları kullanarak daha fazla insanın ölümüne engel olduk gibi basit bir gerekçe ile kitleleri uyuşturabilen beşeri bir sistem olabilir ki öyledir de.
esasında ben müslümanım diğer dinleri haliyle pek fazla bilemem ancak günümüzde haçlı seferlerinin bile aslında dini kisveye büründürülmüş ekonomik savaşlar olduğunu, savaşın gerçek nedeninin tıpkı bu günkü gibi zengin doğuyu ya da doğunun zengin kaynaklarını yağmalamak olduğunu bilmeyenimiz yoktur.*
elbette dinin savaşların sebebi olduğunu düşünerek, karşı tez olarak; kendi düşüncelerinizle kendinizi geliştirebilir dünyadaki diğer medeniyetlerden daha fazla güçlenerek dünyaya barış getireceğinize inanabilirsiniz. bu sadece fantastik bir inanç olur. zira beşeri sistemlerin gelişerek dünyanın kalanını sömürmediği tarihin bir dönemini gösterebilir misiniz? bu gün medeniyetin beşiği olarak inandığımız avrupa ekonomik gücüne dünyanın kalanını ağlatarak, katlederek, sömürerek ulaşmadı mı? ki bu medeniyet avrupa'da zaten hükmü kaldırılmış olan bir dinle mücadele ederek geldi. ya da amerika demek istemiyorum zaten hiç de gereği yok ki keşfetmeyenimiz mi var amerikayı.
ayrıca dünyada iki büyük savaş olduğunu ve ikisinin de doğrudan ya da dolaylı olarak dini nedenlere dayanmadığını da hepimizin bildiğini varsayarak pas geçiyorum; birinci dunya savasi, ikinci dünya savaşı
ülkemizde din dendiğinde ilk akla gelen islam'ın kitabı kur'an-ı kerim'in tanımlamasıyla din=yaşam tarzı demektir.
bu mantık üzre dinsiz insan yoktur.
din yine kuran'ın tanımıyla akıl sahiplerini yani islami terminolojiye göre aklu baliğ olanları muhatap alır.
buda aklıbaşında olan her yetişkin kendi yaşam tarzını seçmekte serbesttir demektir.
ve kuran "la ikrahe fiddin" din seçiminde zorlama yoktur der.
bu ayetin açılımı ise müfessirler tarafından kimse hür iradesi dışında bir başkasını kendi yaşam tarzına (dinine) zorlayamaz anlamında yorumlanmıştır.
lakin allah'ın insanlar için en güzel yaşam tarzı olarak sunduğu islam dairesine girenler. müslüman (hür iradeleriyle allah'ın emirlerine teslim olan) olduklarından dolayı, islam'ın farz (olmazsa olmaz) larıyla muhataptırlar.
dini tebliğ meselesine gelince. tebliğ her müslümanın yapması ama yapmadan evvel bu hususta uzmanlaşması gereken bir ilim dalıdır. çünki işlediği malzeme insandır ve insanın ıskartası olmaz. kaş yapalım derken göz çıkarılır.
kur'ân ve sünnet'te kelimenin kullanılmasını tetkik edildiği takdirde, sözlük anlamlarının birçoğunu da kapsayacak şekilde ele alındığını kolayca tespit edilebilinen terim.
"borç" anlamına gelen ve "din" kelimesi ile aynı harflerden oluşan "deyn" kelimesini ve onun türevlerini bir kenara bırakacak olursak; "din" ve türevleri kur'ân-ı kerîm'de: doksanbeş defa tekrarlanmaktadır.
kur'an ile yepyeni bir anlam kazanmıştır. şöyle ki;
allah’ın insanlara gönderdiği İslâm’ın adı olmuştur. İslâm bilginleri bu kullanımlardan hareketle ‘din’ kavramının tanımını yapmaya çalışmışlardır. İslâmî kaynaklarda ‘din’in kısmen farklı tanımlarına rastlamaktayız. ancak bu tanımların sözleri farklı olsa da, hepsinin ortak şeyi söyledikleri açıktır.
bu tanımlardan seyyid Şerif cürcânî’ye ait olanı oldukça yaygındır: “din, akıl sahiplerini peygamberin bildirdiği gerçekleri benimsemeye çağıran ilâhî kanundur.” ‘din’ şu şekilde de tarif edilmiştir: “din, akıl sahibi insanları kendi tercihleriyle bizzat hayırlı şeylere ulaştıran İlâhî bir kanundur.” bu tanımlara göre din, allah’tan gelen, peygamberler tarafından insanlara tebliğ edilen, insanları kendi istekleriyle hayırlı olan şeylere, daha doğrusu dünya ve âhiret saadetine götüren, içerisine iman, amel ve hayatla ilgili bütün hükümleri alan insanüstü bir sistemin adıdır.
meşhur cibril hadisinde peygamberimiz (s.a.s.), din’i İslâm, iman ve ihsan olarak tarif etmiştir. allah’tan gelen din, teslimiyeti, yani en yüce otorite olan allah’ın hâkimiyetine bağlanmayı gerektirir. bu teslimiyetin bir gereği olarak o’ndan gelen hükümleri kabul edip onlarla amel etmek inanmanın şartıdır. nitekim İslâm kelimesi, hem allah’a teslimiyeti, hem de bu teslimiyetle selâm (barış ve huzura) ulaşmayı ifade eder.
İman etmek, peygamberlerin allah’tan getirip tebliğ ettikleri bütün haberlerin doğru olduğundan emin olmak, onları doğrulamak da dinin gereğidir. İhsan, hem allah’ı görüyormuşçasına ibâdet etmek, hem de adâletli olmanın da ötesinde güzel davranışlarda bulunmaktır. bu davranışlar, amellerde, ahlâkta ve allah’ın hükümlerini uygulamakta olur. (ebû dâvud, sünne, hadis no: 4695, 4/223; müslim, İman 1, hadis no: 1, 1/36; tirmizî, İman 6, hadis no: 2612, 5/9)
kur’an’da kullanılan ‘din’ kavramı, yukarıda geçen anlam gruplarının bazen birisini, bazen hepsini birden ifade eden bir nizamın adı olarak yer almaktadır. kur’an bu nizama yer yer ‘dinü’l-kayyim -dosdoğru din-’ (9/tevbe, 36), ‘dinü’l-hâlis -katıksız- allah’a has din’ (39/zümer, 3), ‘dinü’l-hakk’ -dosdoğru- gerçek din’ (9/tevbe, 29), ‘dinullah -allah’ın dini-’ (3/Âl-i İmrân, 83) gibi isimler vermektedir.
diğer taraftan, kur’an’daki ‘din’ kavramı, hem ilâhlığı hem de kulluğu ifade etmektedir. din, yaratıcı (hâlik) ve kendisine ibâdet edilen (ma’bud) allah’a nisbetle; hâkim olma, itaat altına alma, hesaba çekme, ceza veya mükâfat verme; yaratılmış (mahluk) olan ve ibâdetle sorumlu insana nisbetle, boyun eğip itaat etme, zelil olduğunu anlama, teslim olma, yaratıcının hükümlerine uyma ve ibâdet etmedir. Şüphesiz ki İslâm'a göre din, kul ile yaratıcı arasındaki ilişkiyi düzenleyen bir nizam, bir yoldur.
din kelimesi, sadece hak din için, yani özel ve dar anlamıyla İslâm için kullanılmaz. din kelimesinin geniş olarak ele alındığı ıstılahtaki veya pratikteki anlamı; bir dünya görüşünü, bir hayat şeklini belirleyen görüşler, emirler ve yasaklar manzûmesidir. yani, üstünlüğü kabul edilen kanun ve kurallarla belirlenmiş yaşama şekline din denir. dolayısıyla “her din bir hayat şeklidir ve her hayat şekli bir dindir” görüşü, genel itibariyle doğru bir görüştür. nitekim İslâmî ıstılahta veya diğer bir deyişle İslâmî pratikte dinin anlamı; en genel ifadeyle yaratıcı ile insanların ve insanlar ile tüm yaratılmışların münâsebetlerini tanzim eden nizamdır.
kur’ân-ı kerim’de “din” kelimesi, sağlam bir nizamı, eksiksiz bir düzeni ifade edecek şekilde kullanılır. söz konusu bu düzen, dört unsurdan meydana gelir:
1- hâkimiyet ve yüce egemenlik,
2- bu yüksek egemenlik ve hâkimiyete itaat edip boyun eğme,
3- bu hâkimiyetin otoritesi altında meydana gelen fikrî ve amelî nizam,
4- bu nizama uymaya ve ihlâsla bağlanmaya karşı bu yüce egemenliğin verdiği mükâfat veya karşı gelmek suretiyle isyan etmeğe verdiği ceza.
kur’ân-ı kerim, bazen bu anlamlardan biri için, bazen de tüm bu dört anlamdan müteşekkil nizam için “din” kelimesini kullanır. dolayısıyla kur’ân-ı kerim’in, bu kelimeyle bir hayat nizamını kasdettiği görülür.[1]
fıtrata uygun tek din olan hak dinin egemenliği için, bu dinin mensupları sonuna kadar mücâdele etmelidir (bkz. 2/bakara, 193; 8/enfâl, 39). Çünkü hak dine karşı olanlar, bu dini ortadan kaldırıncaya kadar mücâdele etmekten geri kalmayacaklardır (bkz. 2/bakara, 217). ve onlar hak dini sürekli alay ve eğlence konusu yapacaklardır. o halde hak din mensupları bunları gönül dostu edinemezler (bkz. 5/mâide, 57; 6/en'âm, 70; 7/a'râf, 51). böyleleriyle duruma göre ya mücâdele edilir, yahut da onlara: "sizin dininiz size, benim dinim bana!" (109/kâfirûn, 6) denir.
([1] Geniş bilgi ve ilgili âyetler için bkz. Mevdûdi, Kur’an’a Göre Dört Terim, Beyan Yayınları, s. 99-111)
insanlıgın muhtaç olduğu bi şey. belki de en çok muhtaç oldugu şey. tüm insanlar zor duruma düşdüğünde kendinden daha güçlü, daha üstün, mükemmel bir varlığa sığınma ihtiyacı duyarlar. kendini dinsiz gibi tanıtanlar bile. onun ismini bile bilmezler, ama o vardır.
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
